بستن بند ناف یکی از مسائل مهمی است که در بدو تولد نوزاد باید به آن توجه کرد. علاوه بر درمان زردی نوزاد که از مهمترین موارد در شروع زندگی نوزاد است توجه به خون بند ناف نیز بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله زمان مناسب برای بستن بند ناف و نیز ارتباط تاخیر در بستن بند ناف با زردی در نوزادان را بررسی خواهیم کرد.

بهترین زمان بستن بند ناف

بهترین زمان برای بستن بند ناف بین ثانیه ۳۰ تا ۱۲۰ پس از تولد است.

بستن بند ناف در یک تأخیر ۱۲۰ – ۳۰ ثانیه در نوزادانی که نیاز به احیای فوری ندارند دارای نتایجی است.

این نتایج شامل

• کاهش احتمال خونریزی پس از زایمان

• کاهش نیاز به تزریق خون

• افزایش ذخیره آهن نوزاد

می باشد.

برای نوزادانی که در کشورهای در حال توسعه متولد می شوند این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار است. اگر بستن بند ناف برای سه دقیقه به تاخیر بیافتد، اغلب کودکان می تواند میزان خون بیشتری معادل حدود یک دسی لیتر(نیم فنجان) دریافت کنند که معادل دو لیتر خون در بالغین است. این خون شامل سلول های قرمز خونی است که خود حاوی هموگلوبین هستند که یک منبع آهن بشمار می آید. این خون می تواند تا سه الی چهار ماه نیاز نوزاد به آهن را برطرف سازد.از این رو سازمان سلامت جهانی، توصیه می کند که بستن بند ناف یا کلامپ کردن بند ناف را دو سه دقیقه به تاخیر بیاندازیم، بستن بند ناف با تاخیر مناسب بویژه در خانواده ها یا جوامعی که مشکل کم خونی رواج دارد، می تواند راهکاری مفید باشد.

ذخیره خون در بند ناف

طبق آخرین مطالعات خون بند ناف، یک منبع غنی و در دسترس از سلولهای بنیادی تمایز نیافته است.

از این سلولهای خونی بند ناف می توان برای پیوند مغز استخوان مورد استفاده قرار داد. می توان خون بند ناف نوزاد را در ابتدای تولد برای ذخیره درازمدت به صورت منجمد به یک بانک خون بند ناف فرستاد تا در صورتی که در آینده کودک نیاز به سلولهای بنیادی بند ناف پیدا کرد (برای مثال پیوند مغز استخوان برای درمان سرطان خون) از آنها استفاده شود. ذخیره کردن خون بند ناف برای استفاده شخصی با توجه به هزینه بالای آن تنها در موارد وجود یک بیماری مشخص یا سابقه خانوادگی آن منطقی به نظر می رسد. همچنین اغلب بیماریهایی که نیاز به استفاده از سلولهای بنیادی در آنها وجود دارد، از قبل در سلولهای خون بند ناف هم وجود دارند بنابراین نمی توان از این خون برای درمان فرد استفاده کرد.
ذخیره سازی خون بندناف در دنیا در بانکهای خصوصی و عمومی انجام می شود.

آنچه حایز اهمیت است اینکه با توجه به نیاز روزافزون بیماران و عدم کفایت ذخیره سلولی بانک عمومی باید خانواده هایی که در بانک خصوصی نسبت به ذخیره سازی نمونه خون فرزند خود اقدام کرده اند برای به اشتراک گذاشتن نمونه خود مورد تشویق قرار گیرند تا اینکه ذخیره ارزشمند بتواند برای نجات جان انسانها مورد استفاده قرار گیرد.

خون بند ناف پیش از بستن بند ناف جمع آوری می شود.

بستن بند ناف و ارتباط آن با زردی نوزاد

تأخیر طولانی در بستن بند ناف می تواند منجر به

• افزایش میزان شیوع زردی نوزادی

• افزایش نیاز به فتوتراپی

گردد.

در صورت عدم تنفس و بدحالی نوزاد و نیاز به احیا، بستن بند ناف باید هرچه سریعتر انجام شود و عملیات احیا آغاز شود. برای جلوگیری از ابتلای نوزاد به زردی و عدم نیاز به درمان زردی نوزاد بهتر است بستن بند ناف در زمان مناسب آن انجام شود.

بستن بند ناف در پیشگیری از زردی بسیار مهم است.

روش احیای نوزاد

برای احیای نوزاد باید اکسیژن و وسایل مورد نیاز به صورت استریل آماده و در دسترس باشد. در اکسیژن درمانی برای پیشگیری از کاهش دمای بدن نوزاد،اکسیژن با جریان/ فشار کم حدود ۵ L/min ً بهتر است استفاده شود. جریان مستقیم اکسیژن، اگر گرم و مرطوب نباشد و به خصوص اگر با جریان بالا، مثال برابر یا بیشتر از ۱۰ L/min تجویز شود، از راه مکانیسم همرفت، سبب ایجاد هیپوترمی در نوزاد می شود. طی اکسیژن درمانی و احیا، دمای بدن نوزاد را باید به طور مکرر کنترل شود.

در مورد روش احیای نوزاد به برنامه کشوری احیای نوزاد مراجعه شود.